<\/p>\n

Peyami Safa’n\u0131n me\u015fhur Dokuzuncu Hariciye Ko\u011fu\u015fu, okuyucuya karamsarl\u0131k imgesinin doruk noktas\u0131n\u0131 verir. Zaten tek ba\u015f\u0131na hastane kelimesi insan\u0131 h\u00fcz\u00fcnlendirmeye yetmez mi? Hele Dokuzuncu Hariciye Ko\u011fu\u015fu’nda oldu\u011fu gibi eski T\u00fcrkiye’nin eski hastaneleri, o me\u015fhur hastane kokusuyla, pisli\u011fiyle, darac\u0131k odalarda \u00fcst \u00fcste hastalar\u0131yla, yetersiz doktor, hem\u015fire ve hastabak\u0131c\u0131lar\u0131yla zaten hasta olman\u0131n getirdi\u011fi h\u00fcz\u00fcn, karamsarl\u0131k ve umutsuzluk duygular\u0131n\u0131 kam\u00e7\u0131l\u0131yordu.<\/p>\n

S\u0131ra bulup muayene olmak, yatak bulup tedavi olmak, hasta yak\u0131nlar\u0131n\u0131n yo\u011fun \u00e7abalar\u0131na ve bir tan\u0131d\u0131k bulup torpil yapt\u0131rmaya ba\u011fl\u0131yd\u0131. Hikayeler, \u00f6yk\u00fcler, romanlar, hatta \u015fiirler, d\u00f6nemin sosyal hayat\u0131ndan izler ta\u015f\u0131r. T\u0131pk\u0131 Tolstoy’un Anna Karenina’s\u0131nda ve Goethe’nin Gen\u00e7 Werther’in Ac\u0131lar\u0131’nda oldu\u011fu gibi…<\/p>\n

Anna Karenina’y\u0131 okurken d\u00f6nemin \u015fehirli Ruslar\u0131n\u0131n ya\u015fam tarz\u0131n\u0131, k\u00f6yl\u00fclerin tarlalarda \u00e7al\u0131\u015fma bi\u00e7imini, siyaset\u00e7ilerin ve entellekt\u00fcellerin d\u00fcnyaya bak\u0131\u015f\u0131n\u0131, sosyo-ekonomik yap\u0131y\u0131 ve co\u011frafyay\u0131 g\u00f6z\u00fcn\u00fcz\u00fcn \u00f6n\u00fcnde canland\u0131r\u0131rs\u0131n\u0131z. Gen\u00e7 Werther’in Ac\u0131lar\u0131’nda ise gen\u00e7 bir Alman\u0131n g\u00f6z\u00fcnden d\u00f6nemin Alman sosyo-k\u00fclt\u00fcrel yap\u0131s\u0131n\u0131 izlersiniz. T\u00fcrk edebiyat\u0131nda da durum benzerdir. Ya\u015far Kemal, \u0130nce Memed’te \u00c7ukurovan\u0131n kasabalar\u0131n\u0131, k\u00f6ylerini, da\u011flar\u0131n\u0131 ve orada ya\u015fananlar\u0131 yerel dili de \u00e7ok iyi kullanarak yans\u0131t\u0131r. Re\u015fat Nuri, “Can\u0131m bu kadar\u0131 da ancak romanlarda olur” dedirten abart\u0131l\u0131 kurguculu\u011funun i\u00e7inde bile d\u00f6nemin ruhunu oldu\u011fu gibi verir okuyucuya…<\/p>\n

As\u0131l mevzumuz olan hastane konusunu da Peyami Safa’n\u0131n bilerek ya da bilmeyerek oldu\u011fu gibi anlatarak d\u00f6nemi yans\u0131tt\u0131\u011f\u0131 barizdir. Bug\u00fcnlerde hastanedeyiz. Babam ameliyat olacak. Yeni yap\u0131lan Bal\u0131kesir \u00dcniversitesi Hastanesi’nin b\u00fcy\u00fck, ferah, temiz ve geni\u015f ufuklu manzara sunan odas\u0131nday\u0131z. \u0130n\u015fallah ba\u015far\u0131l\u0131 bir ameliyat ge\u00e7irir ve babam eski sa\u011fl\u0131\u011f\u0131na kavu\u015fur.<\/p>\n

Yata\u011f\u0131n yan\u0131ndaki koltuktan hastane bahar\u0131n\u0131 seyrediyorum. Y\u00fcksek tepelerin geni\u015f bir halka \u00e7izer gibi \u00e7evreledi\u011fi Bal\u0131kesir silueti kar\u015f\u0131mda. Onun etraf\u0131n\u0131 da geni\u015f ve verimli Bal\u0131kesir Ovas\u0131 \u00e7eviriyor. Sapsar\u0131 hardallar\u0131n s\u00fcsledi\u011fi bo\u015f b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015f tarlalar\u0131n aras\u0131nda, bol kardan iyi beslenmi\u015f bu\u011fday tarlalar\u0131, k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7al\u0131lar\u0131n da mantar gibi i\u00e7inde yer ald\u0131\u011f\u0131 yemye\u015fil meraya kadar uzan\u0131yor. Hemen yan\u0131nda ise beyaz \u00e7i\u00e7ekleriyle gelin gibi s\u00fcslenmi\u015f badem a\u011fa\u00e7lar\u0131 arz\u0131 endam ediyor. Ovan\u0131n i\u00e7inde uzaktan k\u00fc\u00e7\u00fck camileri ve uzun minareleri, koyu k\u0131rm\u0131z\u0131 kiremitten \u00e7at\u0131lar\u0131 ile geli\u015fig\u00fczel serpi\u015ftirilmi\u015f gibi duran k\u00f6yler, tabloya hayat kat\u0131yor. En gerideki y\u00fcksek tepelerin \u00fczerinde hayal meyal se\u00e7ilen elektrik \u00fcreten r\u00fczgar de\u011firmenleri de bana g\u00f6z\u00fcpek sava\u015f\u00e7\u0131 Don Ki\u015fot’un varl\u0131k sebebi yelde\u011firmenlerini hat\u0131rlat\u0131yor.<\/p>\n

Yemye\u015fil do\u011fan\u0131n i\u00e7inde p\u0131r\u0131l p\u0131r\u0131l bir hastane buras\u0131… Peyami Safa, Dokuzuncu Hariciye Ko\u011fu\u015fu’nu hangi hastanede yazd\u0131 bilmiyorum, ama bu g\u00fczel hastanede ancak “Hastane Bahar\u0131” diye bir yaz\u0131 yaz\u0131labilir. Her ne kadar hastane rahat ve konforlu ise de, pencereden g\u00f6r\u00fcnen bu g\u00fczel ve rengarenk bahar hastalara \u015fifa bulma yolunda moral vererek, bir an evvel iyile\u015fip pencereden g\u00f6r\u00fcnen davetkar bahar\u0131n i\u00e7ine dalma arzusu veriyor…<\/p>\n

Veli DALBUDAK<\/strong><\/em><\/p>\n

\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Peyami Safa’n\u0131n me\u015fhur Dokuzuncu Hariciye Ko\u011fu\u015fu, okuyucuya karamsarl\u0131k imgesinin doruk noktas\u0131n\u0131 verir. Zaten tek ba\u015f\u0131na hastane kelimesi…<\/p>\n","protected":false},"author":53,"featured_media":84877,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[53],"tags":[30442,30440,30443,30444,30439,30441,14611,17421],"yoast_head":"\n