\u0130stanbul, efsane bir \u015fehir. Do\u011fal g\u00fczellikleri, efsaneleri, tarihi yer ve yap\u0131lar\u0131, Bo\u011faz\u2019\u0131, hanlar\u0131, hamamlar\u0131, ama bunlar\u0131n i\u00e7inde en \u00e7ok da el de\u011fmemi\u015f olanlar\u0131 g\u00fczel. Yani g\u00fczel kalmay\u0131 ba\u015farm\u0131\u015f olanlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc elimizi nereye atsak, nereye dokunsak rant ve zenginlik anlay\u0131\u015f\u0131yla, g\u00f6steri\u015f ve h\u0131rsla korumaktan \u00e7ok yok etmek, s\u00fcrd\u00fcrmekten \u00e7ok y\u0131kmak anlay\u0131\u015f\u0131yla mahvetmi\u015fiz.<\/p>\n
\u0130stanbul\u2019un tarihi \u00f6nemi, yap\u0131tlar\u0131, ya\u015fanm\u0131\u015fl\u0131klar\u0131 dolay\u0131s\u0131yla hep bir k\u00fclt\u00fcr ba\u015fkenti olarak kalmas\u0131 gerekti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fc\u015ft\u00fcm. Ne bu kadar kalabal\u0131\u011f\u0131 hak ediyor, ne t\u00fcm sanayinin, t\u00fcm ticaretin burada i\u015fleyip insanlar\u0131n ge\u00e7imlerini burada kazanmalar\u0131 gerekmesini. B\u00fct\u00fcn bunlar i\u00e7in de ciddi bir altyap\u0131, \u00fcstyap\u0131, yollar, binalar, i\u015f merkezleri, ara\u00e7lar, insanlar, okullar… \u00c7\u0131ld\u0131ras\u0131yla bir yo\u011funlu\u011fu hak etmiyor \u0130stanbul.<\/p>\n
\u00c7\u00fcnk\u00fc metro \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 yap\u0131yorsunuz, binlerce y\u0131ll\u0131k antik bir kent f\u0131rl\u0131yor \u00f6n\u00fcn\u00fcze. Yeni bir g\u00fczergah belirlemeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorsunuz; binlerce y\u0131ll\u0131k, o d\u00f6nemlerden kalma kullan\u0131lan arkeolojik kal\u0131nt\u0131lara rastl\u0131yorsunuz. B\u00f6lgenin ge\u00e7mi\u015fi birka\u00e7 y\u00fczy\u0131l daha geri gidiyor, tarih yeniden yaz\u0131l\u0131yor. Vars\u0131n sanayi \u015fehrin d\u0131\u015f\u0131nda olsun, \u00fcretim ve i\u015f olanaklar\u0131 T\u00fcrkiye\u2019nin kocaman ve u\u00e7suz bucaks\u0131z alanlar\u0131na yay\u0131ls\u0131n. Evet, bunun i\u00e7in art\u0131k \u00e7ok ge\u00e7. Giden \u00e7oktan gitmi\u015f elimizden. Bari kalan\u0131 koruyal\u0131m? Yok, o da yok…<\/p>\n
\u0130stanbul, \u00fczerine b\u00fct\u00fcn d\u00fcnyan\u0131n kavga etti\u011fi, bu kavga dolay\u0131s\u0131yla kalan tarihi de\u011feriyle ba\u015fka hi\u00e7bir \u00fclkede olmayacak kadar k\u0131ymetli eserlerin kald\u0131\u011f\u0131 bir \u015fehir. Bu a\u00e7\u0131dan \u0130stanbul, bize korumam\u0131z gereken bir insanl\u0131k miras\u0131. \u00dc\u00e7 b\u00fcy\u00fck imparatorlu\u011fa ba\u015fkentlik etmesi bir kenara, Roma\u2019ya gelince bunu \u00e7ok daha iyi anl\u0131yorsunuz. D\u00fcnya medeniyetinin en \u00f6nemli par\u00e7as\u0131 Roma \u0130mparatorlu\u011fu\u2019dan kalanlar hala muhafaza ediliyor.<\/p>\n
M. S. 27 y\u0131l\u0131nda yap\u0131lan Kolezyum bile \u00e7ok y\u0131pranm\u0131\u015f, i\u00e7inde pek kal\u0131nt\u0131 kalmam\u0131\u015f olsa da hala dimdik ayakta. Binlerce turist \u00e7ekiyor, her g\u00fcn kap\u0131s\u0131nda saatlerce s\u0131ra bekleniyor. \u015eu an yaln\u0131zca s\u0131n\u0131rlar\u0131m\u0131z i\u00e7inde oldu\u011fu ile \u00f6v\u00fcnebilece\u011fimiz (!) Efes gibi ama elbet daha tarihi, o d\u00f6nem \u015fehrin ticaret, hukuk ve ya\u015fam merkezi olan Roma Forumu\u2019na bak\u0131yorsunuz, o da ayn\u0131 \u015fekilde. Biz ise yok etmeyi, i\u00e7inde \u00e7e\u015fitli g\u00f6steri\u015fli kutlamalarla tahrip etmeyi, \u00fczerine kat atmay\u0131, y\u0131k\u0131p cafe restaurant haline getirmeyi daha \u00e7ok seviyoruz b\u00f6yle yerleri. \u00c7\u00fcnk\u00fc anlay\u0131\u015f\u0131m\u0131z \u015f\u00f6yle: \u201cNedir karde\u015fim, bir s\u00fcr\u00fc \u00e7anak \u00e7\u00f6mlek!\u201d<\/p>\n
Emin\u00f6n\u00fc\u2019ndeki B\u00fcy\u00fck Valide Han’\u0131 duymu\u015fsunuzdur. Tepesinde muhte\u015fem bir Bo\u011faz manzaras\u0131 olan, fakat \u015fimdi \u00e7at\u0131s\u0131nda olu\u015fan deliklerle g\u00fcndeme gelen. Habere g\u00f6re kubbeleri, han\u0131n tepesine foto\u011fraf \u00e7ektirmek i\u00e7in \u00e7\u0131kmak isteyenlerce tahrip edildi. \u015eimdilerde yeni moda olan \u201cz\u0131playarak\u201d foto\u011fraf \u00e7ektirme ak\u0131m\u0131n\u0131 350 y\u0131ll\u0131k, Osmanl\u0131\u2019n\u0131n en b\u00fcy\u00fck han\u0131n\u0131n \u00fczerinde ger\u00e7ekle\u015ftirerek kubbeleri \u00e7atlatanlar, b\u00fcy\u00fck delikler olu\u015fturanlar umar\u0131z ki ellerinde payla\u015facaklar\u0131 g\u00fczel kareler yakalam\u0131\u015flard\u0131r da tarihi yok etmelerine de\u011fmi\u015ftir.<\/p>\n
Turizm Bakanl\u0131\u011f\u0131 taraf\u0131ndan y\u0131llar \u00f6nce \u201cCan, mal ve \u00e7evre g\u00fcvenli\u011fi a\u00e7\u0131s\u0131ndan bu alan s\u00fcresiz olarak kapat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r\u201d yaz\u0131lm\u0131\u015f, fakat y\u0131llard\u0131r ne bir \u00f6nlem ne bir restorasyon \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 yok, ki levha \u00f6ylece dururken han\u0131n bek\u00e7ilerine 1 TL vererek yukar\u0131 \u00e7\u0131kanlar, g\u00f6n\u00fclleri nas\u0131l isterse \u00f6yle hareket edebiliyor. Kubbelerdeki en b\u00fcy\u00fck zarara ekip olarak, katalog \u00e7ekimleri i\u00e7in a\u011f\u0131r malzemelerle \u00e7\u0131kanlar\u0131n, hatta film sahnelerine bile yer verenlerin sebep oldu\u011fu s\u00f6yleniyor. B\u00f6ylece g\u00f6rsel tan\u0131t\u0131mla g\u00fczel foto\u011fraf \u00e7ekme \u00f6zlemi olanlar\u0131n ak\u0131n\u0131na u\u011frat\u0131lm\u0131\u015f. \u0130\u015f iyice ticarile\u015fmi\u015f yani.<\/p>\n
Han, 17. y\u00fczy\u0131lda K\u00f6sem Sultan taraf\u0131ndan yapt\u0131r\u0131lm\u0131\u015f. K\u00f6sem Sultan, b\u00fcy\u00fck o\u011flunun ve torununun saltanat\u0131nda ilk y\u0131llarda naiplik (Tahtta h\u00fck\u00fcmdar olmad\u0131\u011f\u0131 zaman veya h\u00fck\u00fcmdar\u0131n \u00e7ocuklu\u011fu s\u0131ras\u0131nda devleti y\u00f6neten kimse) g\u00f6revini \u00fcstlenmi\u015f, Osmanl\u0131 tarihinin en g\u00fc\u00e7l\u00fc ve en zengin kad\u0131nlar\u0131ndan biriydi. Efsaneye g\u00f6re, K\u00f6sem Sultan\u2019\u0131n gizli hazinesi bu han\u0131n bir k\u00f6\u015fesine saklanm\u0131\u015ft\u0131r. 366 adet h\u00fccre oldu\u011fu s\u00f6ylenen han, o d\u00f6nem ticaretin \u00e7ok \u00f6nemli bir noktas\u0131yd\u0131. Biz b\u00f6ylesine \u00f6nemli bir noktay\u0131 bu hale getirdik anlayaca\u011f\u0131n\u0131z. Eh, yetkililer James Bond\u2019a Kapal\u0131\u00e7ar\u015f\u0131’n\u0131n \u00e7at\u0131s\u0131nda motosiklet kullanma izni verirse, millet de olur olmad\u0131k yerde hoplay\u0131p z\u0131plar tabii.<\/p>\n
Bu Roma\u2019da ya\u015fansayd\u0131, neler olurdu merak ediyorum. Zira herhangi bir tarihi binaya veya duvara bile gayr\u0131ihtiyari anl\u0131k yasland\u0131\u011f\u0131n\u0131z zaman, polisi de askeri de sokaktaki adam\u0131 da binadan uzakla\u015fman\u0131z i\u00e7in sizi uyar\u0131yor. Kimse \u201cAmaaan can\u0131m sen de. Ne olacak, bo\u015fver veya bunu nas\u0131l paraya \u00e7eviririm\u201d gibi d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fcyor. Yani biz her daim miras\u0131n \u00fczerinde tepinip onu yok ederiz, ba\u015fkalar\u0131 ise elleri \u00fcst\u00fcnde tutup, her g\u00fcn k\u0131ymetinden nasiplenir. Biz b\u00f6yle yapt\u0131k, b\u00f6yle oldu…<\/p>\n
Hakan Ayta\u00e7<\/strong><\/em><\/span> \u0130stanbul, efsane bir \u015fehir. Do\u011fal g\u00fczellikleri, efsaneleri, tarihi yer ve yap\u0131lar\u0131, Bo\u011faz\u2019\u0131, hanlar\u0131, hamamlar\u0131, ama bunlar\u0131n i\u00e7inde…<\/p>\n","protected":false},"author":111,"featured_media":129550,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[16,1,53],"tags":[40623,465,174,40624],"yoast_head":"\n
\nInstagram: hakanaytac<\/strong><\/em><\/span>
\nTwitter: aytachakan<\/strong><\/em><\/span><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"