Yaz mevsiminin gelmesi ile birlikte, sıcak ve soğuk farkına yol açan gıdaların tüketilme sıklığı artar. Kışın dikkatimizi fazla yoğunlaştıramadığımız diş hassasiyetinden, yazın soğuk içecek ve yiyeceklerin tüketilmesinin artmasıyla kaçamaz hale geliriz ve böylece diş hassasiyeti, gündemimizdeki sırasını belirler.
Memorial Ataşehir Hastanesi Ağız, Diş ve Çene Hastalıkları Bölümü’nden Dr. Ezel Yıldız Elmas, dişlerde sıcak-soğuk hassasiyeti hakkında bilgi verdi.
Dondurma, buzlu bir içecek, hatta meyve bile dişlerinizi sızlatabilir…
Şikâyetler oldukça belirgindir. Ancak diş hekiminin, hastadan daha ayrıntılı klinik bilgiyi toplamaya ihtiyacı vardır. Hasta, hassasiyet şikâyeti ile geldiğinde ilk adım tüm hikâyeyi hastadan dinlemektir. Öngörülen gerekli bilgiler:
– Diş ağrısının şekli ve niteliği (keskin, künt, vurucu)
– Hassasiyetin lokalizasyonu (genellikle benzer grup dişlerde, benzer şikâyetler oluşabilir)
– Dişte hassasiyetin başladığı yüzey
– Ağrının şiddetinin tanımlanması
– Hassasiyeti başlatan uyarıcı tetikleyici yiyecek ve içecekler var mı?
Ağrı mı, hassasiyet mi?
Diş hassasiyetinin ortaya çıkmasında birçok farklı etken rol oynayabilir. Ağız içerisinde gelişen çeşitli sorunlar, çürükler, diş eti çekilmeleri, diş ve bazen kök kırık ve çatlakları, hatalı diş fırçalama alışkanlıkları, beslenme alışkanlıklarındaki hatalar, oluşan ağrının hasta tarafından diş hassasiyeti olarak tanımlanmasına yol açabilir.
Hassasiyet giderici diş macunları, şikâyetleri azaltıyor…
En genel, profesyonel olarak önerilen, hassas dişe yalnız uygulama kolaylığı sunan hassasiyet giderici diş macunları, potasyum tuzları içerenlerdir. Potasyum tuzları mine ve diş dentin dokusundan kolayca geçerek, birkaç dakika içinde dişin canlı sinir dokusuna ulaşır. Çoğunlukla potasyum bazlı hassasiyet giderici diş macunları, diş dokusunu korumak için flor içerir. Aynı zamanda bazıları da değişik tatlar, beyazlatma özelliği, tartar kontrolü ve karbonat içerikli olarak tüketiciye sunulur.
Kinik girişimlerde hassasiyet giderici etkili diş macunları, günde iki kere ve yaklaşık iki hafta kullanım sonucunda hassasiyetin azalmasını sağlamış ve daha büyük etkileri de düzenli kullanımıyla gözlenmiştir. Bu arada hasta, üreticinin tavsiyesine de uyarak günde iki defa ağız hijyen uygulamasının bir parçası olarak fırçalamayı sürdürmelidir. Hastalara sürekli kullandıkları diş macununa benzer özellikler taşıyan, hassasiyet giderici diş macunları önerildiğinde başarı oranı yükselecektir.
Tedaviyi ertelemeyin…
Diş hekimi tüm olasılıkları gözden geçirmeli, doğru bir teşhis ve tedavi planı oluşturmalı ve buna göre hassasiyete sebep ve engel olan tüm faktörleri işaret eden bir tedavi stratejisi belirlemelidir. Tedaviler, hasta tarafından evinde restorasyon yapılan dişe uygulanan medikal materyallerden, pulpa extirpasyonu (kanal tedavisi) ve mukogingival (diş eti ameliyatları) cerrahiye kadar uzanır.
Hassasiyetin sıklığı ve şekli, tedavi seçenekleri arasındaki seçimi belirler. Restorasyon yapılmamış veya açık bir sorun patoloji bulunmayan kişilerde dişlerin kronik hassasiyet şikâyeti çoğunlukla beklenmedik ve araştırılmaya muhtaç durumları işaret eder.
Diş dolguları sonrası görülen hassasiyet, klinik olarak 2 hafta ile 8 hafta arası takip edilir. Hekim tarafından uygun görülürse, bu süre beklenmeden de dolgular yenilenebilir. Diş beyazlatması sırasında diş hassasiyetini engellemesi için uygulanan % 5’lik potasyum nitrat flor jeli (diş macunu) gibi hassasiyet giderici materyaller oldukça etkili olmakta ve hastanın olay üzerindeki kontrolünü artırmaktadır.
