Günlük olarak içilen suyun hesabını yapmak, alarm kurup su içmeyi hatırlamak ya da yanınızda taşıdığınız su şişesinden su içmek size zor geliyor olabilir. Ancak, günde 6 ya da 8 bardak su içmeniz sizi idrar yolu enfeksiyonlarından korur. Genital bölgenin temizliğine dikkat etmek, vücut gereksinimi kadar su içmek ve rutin doktor kontrolleri, idrar yolu enfeksiyonlarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardır.
Memorial Ataşehir Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Op. Dr. Egemen Avcı, idrar yolu enfeksiyonları ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Kadınların kaçınılmaz hastalığı: Akut Sistit
Üriner sistem olarak adlandırdığımız idrar yolları, vücudumuzdaki atık maddelerin idrar şeklinde üretilmesini, depolanmasını ve atılmasını sağlamaktadır. İdrarda normal şartlarda bakteri bulunmaz; ancak dış ortamdaki bakterilerin idrar yollarına ulaşması enfeksiyona sebep olur. Bu enfeksiyon, üretra(üretrit), mesane (sistit) veya böbrekleri(pyelonefrit) etkilemektedir. İdrar yolu enfeksiyonunun en sık rastlanılan tipi ise “sistit”tir.
Bu belirtilere dikkat!
Üriner sistem böbrekler, üreterler (böbreklerde üretilen idrarı, idrar kesesine ulaştıran tüpler), mesane (idrar kesesi) ve üretradan (idrarı mesaneden vücudumuzun dışına taşıyan tüp) oluşmaktadır. Karın veya kasık bölgesinde ağrı, kasık bölgesinde basınç hissi, sık idrar ihtiyacı, ağrılı idrar yapma, idrara yetişememe hissi, idrar tutamama, geceleri sık idrara kalkma, idrarda renk değişikliği veya kan görülmesi, kötü kokulu idrar, cinsel ilişki sırasında ağrı gibi şikayetler idrar yolu enfeksiyonunda oluşabilir. Bunun için bu belirtilerin bir ya da bir kaçını sıklıkla yaşayanlar mutlaka doktorlarına başvurmalıdırlar.
Su içerek sık idrara çıkmak bakterileri uzaklaştırır…
İdrar yolu enfeksiyon riskini azaltmak için özellikle genital bölge hijyenine dikkat etmek gerekir. Tuvaletten sonra genital bölgede önden arkaya doğru temizlik yapılmalıdır. Sık idrar yapılarak bakterilerin mesaneden uzaklaştırılması sağlanabilir. Bunun için günde 6-8 bardak su içmek faydalı olacaktır. Cinsel ilişki sonrası idrar yapmak, vajinal tampon ve pedlerin sıklıkla değiştirilmesi, çok dar kıyafetlerden kaçınılması, pamuk içerikli iç çamaşır kullanılması enfeksiyon riskinden uzaklaşmanızı sağlayabilir. Menopoz sonrası kadınlarda vajinal kuruluk mevcutsa östrojen içeren vajinal krem kullanılması ve diyafram gibi doğum kontrol yöntemleri kullanılıyor ise doktor tarafından kontrol edilmesi dikkat edilmesi gereken diğer noktalardır.
İdrar yolu enfeksiyonları kadınlarda iki kat fazla…
İdrar yolu enfeksiyonu her iki cinste ve yaşta saptanabilir; ancak kadınlarda daha yaygındır. Üretranın, kadınlarda erkeklere göre daha kısa olması ve mikroorganizmaların yaygın bulunduğu anüs(makat) ve vajenin, üretraya yakınlığı sebebiyle hayat boyunca kadınların yarısından fazlasında idrar yolu enfeksiyonu görülür.
Çünkü, mikroorganizmalar üretral yolu kullanarak idrar kesesine ulaşabilmektedirler. Yaşlı kimseler de sistit gelişimi için yüksek risk altındadır. İleri yaşta özellikle idrar kesesinin sarkmasına bağlı olarak idrar kesesinin tam boşaltılamaması sonucunda bu risk artar. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu durumunda ise enfeksiyona zemin hazırlayabilecek şeker hastalığı, idrar yolunda taş, tümör gibi diğer sağlık problemlerini tanımlamak için bazı testler yaptırılmalıdır.
Tedavi edilmeyen idrar yolu enfeksiyonu böbreklere zarar verebilir…
İdrar yolu enfeksiyonuna mikroorganizmalar sebep olur(özellikle bakteriler). Bu bakteriler enfeksiyonun tedavi edilmemesi durumunda yukarıya doğru hareket ederek üreterler aracılığı ile böbrekleri enfekte edebilir. Sistitlerin çoğunda etken normalde bağırsaklarımızda bulunan bir bakteri olan “E. Coli” dir. Tanıda idrarda kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve bakteri varlığının tarandığı idrar analizi, idrardaki bakterinin tipini belirleyerek uygun tedaviye karar vermemize yardımcı olan idrar kültürü yapılmalıdır. Antibiyotikler bakterileri öldürerek enfeksiyonun tedavisini sağlar.
Eğer enfeksiyon tedaviye cevap vermiyor veya tekrar ediyorsa idrar yollarının diğer hastalıklarını araştırmak gereklidir. Bu amaçla Ultrasonografi, İVP, tomografi, sistoskopi yapılabilmektedir.
