Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hayata geçirilen “Bir Usta Bin Usta” projesi, Türkiye genelinde yayılıyor. Sanayileşme, küreselleşme ihtiyaçların artışı ile birlikte fabrikasyon sistem karşısında avantajlarını korumasına rağmen zayıf düşen geleneksel değerler, titiz çalışma ile korunarak gelecek nesillere aktarılıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma-Eğitim Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, sanatın gelenekselleşmesine katkı sağlandığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“El sanatları, toplumun maddi ve manevi kültürünün bütününü ifade eder. Bu bütün içerisinde, o toplumuna ait gelenek, görenek, inanç biçimleri, anlatılar ve o kültürü meydana getiren birbirinden zengin alt bileşenler vardır. Sanatkârın kendi el emeği ve göz nuru ile ortaya koyduğu ürünler, aslında mevcut kültürü ve değerler sistemini ifade etme biçimidir. Ustadan çırağa, babadan oğula bu kültürü aktarma çabası, geleneğin icadına veya bir başka ifade ile sanatın gelenekselleşmesine katkı sağlamıştır.
GELENEKSEL EL SANATLARIMIZ TEHDİT ALTINDA…
Geleneksel el sanatlarımız; sanayileşme, modernleşme, küreselleşme, tüketim kültürü ve teknoloji çağının getirmiş olduğu köklü ve hızlı değişimler karşında tehdit altındadır. Hızlı toplumsal değişimlerin yaşandığı süreçlerde kültürel unsurlar, her zamankinden daha derin birtakım tehditler ile karşı karşıyadır. Kimi zaman kültürel unsurlarımız yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalabildiği gibi, değersizleştirilebilmekte veya değerinin çok altında bir fiyat ile satılabilmektedir. Üstelik yurtdışından gelen kalitesiz ürünlerin Türk el sanatları gibi ülkemizde pazarlanması, karşı karşıya kalınan tehdidin bir diğer göstergesidir. Bu nedenle Genel Müdürlüğümüz, geleneksel el sanatlarımızla ile ilgili projelere ayrı bir önem vermektedir. Geleneksel el sanatı ustalarının maddi ve manevi anlamda desteklenmeleri, kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatlarımızın yaşatılması ve bu alanda istihdam sağlanması amacıyla yürütülen ‘Bir Usta Bin Usta’ adlı sosyal sorumluluk projesi, Bakanlığımızın teknik danışmanlığında ve Anadolu Sigorta Anonim Şirketi’nin sponsorluğunda sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülmektedir.
ANADOLU SİGORTA İLE İŞBİRLİĞİ…
2010 yılında 85. kuruluş yılını kutlayan Anadolu Sigorta ile işbirliği yapılarak, kurum stratejisine ve hedef kitlelerinin beklentilerine en uygun proje belirlenmiştir. Bu proje ile kamuoyunun ilgisini kaybolmaya yüz tutan mesleklere ve yerel değerlere çekmek, bu mesleklerin yeniden canlanması ve meslek ustalarının deneyimlerinin geleceğe taşınması hedeflenmektedir. Proje kapsamındaki eğitim programları, geleneksel yöntemlerle yetişmiş ustaların kursiyerlere hem teorik, hem de uygulamalı dersler vermesiyle gerçekleştirilmektedir.
BİRÇOK ALANDA KURSLAR AÇILDI…
‘Bir Usta Bin Usta’ projesi çerçevesinde, 2010 yılında Bursa’da Karagöz Tasvirleri Yapımı, Edirne’de Edirnekâri Yapımı, Eskişehir’de Lüle Taşı İşlemeciliği, Gaziantep’te Kutnu Dokumacılığı ve Trabzon’da Kazaziye İşçiliği dallarında eğitim programları uygulanmış ve kursiyerlere sertifika verilmiştir. 2011 yılında ise Mardin’de Taş Oyma İşçiliği, Van’da Savat Gümüş İşçiliği, Çorum’da Kargıbezi Dokumacılığı, Hatay’da İpekli Dokumacılık ve Sivas’ta Kemik İşçiliği dallarında kurslar gerçekleştirilmiştir. Söz konusu proje çerçevesinde 2012 yılında ise, Ankara’da Sedef Kakma, Kars’ta Kilim ve Heybe Dokuma, Muğla’da Cam Üfleme, Nevşehir’de Çömlek Yapımı ve Tokat’ta Yazma Baskı konularında kurslar açılmıştır.
10 YILDA 1.000 YENİ USTA…
On yılda bin yeni ustanın yetiştirilmesinin hedeflendiği söz konusu proje kapsamında, 2013 yılında Kahramanmaraş’ta Ahşap Oyma, Manisa’da Gördes Halıcılığı, Mersin’de Namrun İğne Oyacılığı, Rize’de Sepet Örücülüğü ve Tekirdağ’da Karacakılavuz Dokumacılığı konularında eğitim verilmiş, kursiyerler yetiştirilmiştir. 2014 yılında Çanakkale’de Çini İşlemeciliği, Erzurum’da Oltu Taşı İşlemeciliği, İzmir’de Keçe Aksesuar Yapımı, Isparta’da Deri Aksesuar Yapımı ve Şanlıurfa’da Kehribar Taşı İşlemeciliği konularında eğitim verilmiş, kursiyerler yetiştirilmiştir. 5 kursa toplam 100 kursiyer katılmıştır. 2015 yılında Ardahan’da Damal Bebeği Yapımı, Aydın’da Körüklü Çizme Yapımı, Bartın’da Tel Kırma, İstanbul’da Kukla Yapımı ve Zonguldak/Devrek’te Baston Yapımı konularında kursların gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
SİVİL İRADE İŞ BAŞINDA…
Projenin yerel sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülmesi, sivil iradenin sosyal ve kültürel alanlarda sorumluluk alması açısından da büyük önem arz etmektedir. Bu vesile ile projeye emeği geçen çok değerli sanatkârlarımıza, Anadolu Sigorta ile Kültür ve Turizm Bakanlığı çalışanlarına teşekkür ediyor, hayırlara vesile olmasını diliyoruz.”
